พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
1. ชื่อหน่วยงาน
พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ อยู่ภายใต้ฝ่ายสนับสนุนวิชาการของคณะประมง ก่อตั้งขึ้นในปีพ.ศ. 2507 ในสมัยที่ศาสตราจารย์โชติ สุวัตถิ ดำรงตำแหน่งคณบดีคณะประมง โดยได้รับการสนับสนุนจากศาสตราจารย์อินทรี จันทรสถิตย์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ในสมัยนั้น ตามโครงการสัญญาความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และมหาวิทยาลัยฮาไวอิ ประเทศสหรัฐอเมริกา เพื่อวัตถุประสงค์ในการค้นคว้าและการจัดแสดง เป็นแหล่งให้ความรู้ต่อประชาชน การเรียนการสอนของนิสิต ตลอดจนการวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์การประมง
2.ภารกิจหลักของหน่วยงาน
1. เป็นแหล่งศึกษา วิจัย ค้นคว้า และอ้างอิงทางอนุกรมวิธาน ความหลากหลายทางชีวภาพของสิ่งมีชีวิตทางน้ำ
2. เป็นสถานที่เก็บรักษาตัวอย่างสิ่งมีชีวิตทางน้ำ เครื่องมือประมง โบราณวัตถุที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาธรรมชาติวิทยาทางน้ำของไทย
3. เพื่อสนับสนุนการเรียนการสอน และการวิจัยของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์และนักวิจัยภายนอก ด้านอนุกรมวิธานและความหลากหลายทางชีวภาพของสิ่งมีชีวิตทางน้ำ
4. เป็นแหล่งให้ความรู้แก่ประชาชนทั่วไป
3. ศักยภาพของหน่วยงาน
พิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นสถานที่เก็บรักษาตัวอย่างพรรณสัตว์น้ำรวมทั้งหลักฐานประวัติการศึกษาธรรมชาติวิทยาทางน้ำที่สำคัญแห่งหนึ่งของประเทศ ตัวอย่างสำคัญและสิ่งของอันทรงคุณค่าของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ได้แก่
- ตัวอย่างปลาไทยที่เก็บรวบรวมไว้โดย Dr. Hugh M. Smith ที่ปรึกษาด้านการประมงแห่งราชอาณาจักรสยาม ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ตั้งแต่ พ.ศ. 2466 - 2478 โดยมีตัวอย่างต้นแบบแรก (Holotype) และตัวอย่างเคียงต้นแบบแรก (Paratype) จำนวนมากกว่า 49 ชนิด และตัวอย่างที่ได้จำแนกชนิดแล้วมากกว่า 500 ชนิด
- สมุดบันทึกภาคสนาม (Field note) ของ Dr. Hugh M. Smith จำนวน 34 เล่ม และแผ่นดัชนีข้อมูลปลา (Index card) เขียนโดยลายมือ Dr. Hugh M. Smith จำนวน 560 แผ่น
- แผ่นดัชนีข้อมูลปลา (Index card) เขียนด้วยลายมือ ศาสตราจารย์โชติ สุวัตถิ มากกว่า 15,000 แผ่น
- ต้นฉบับภาพวาดปลาสีน้ำโดยหลวงมัศยจิตรการ (นายประสพ ตีระนันท์) ช่างเขียนภาพประจำกระทรวงเกษตราธิการ ในรัชสมัยรัชกาลที่ 6 และต้นฉบับภาพวาดปลาลายเส้นฝีมือศาสตราจารย์โชติ สุวัตถิ ซึ่งมีรายละเอียดถูกต้องและเหมือนจริงมากที่สุด รวม 116 ภาพ
- ตัวอย่างเปลือกหอยที่รวบรวมตั้งแต่ พ.ศ. 2466
ปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ แบ่งส่วนงานออกเป็น 3 ส่วน คือ
1. ส่วนจัดแสดง (Exibition hall) จัดแสดงโปสเตอร์ประวัติความเป็นมาของพิพิธภัณฑ์ บุคคลที่มีความสำคัญต่อการศึกษาธรรมชาติวิทยาทางน้ำ สัตว์สตัฟท์และป้ายแสดงชีววิทยาเบื้องต้น มุมจัดแสดงพิพิธภัณฑ์มีชีวิตซึ่งแสดงสัตว์น้ำที่มีชีวิตบางส่วน
2. ส่วนพิพิธภัณฑ์อ้างอิง (Reference collection) เป็นส่วนที่เก็บรวบรวมตัวอย่างสิ่งมีชีวิตทางน้ำในกลุ่มปลา และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางกลุ่ม รวมถึงกลุ่มสาหร่ายทะเลเพื่อการอ้างอิงและการศึกษาทางอนุกรมวิธาน โดยการจัดเรียงให้ง่ายต่อการค้นหา
3. ส่วนวิจัย (Research unit) เป็นส่วนห้องปฏิบัติการวิจัยเกี่ยวอนุกรมวิธานของปลา สาหร่ายทะเล และสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังทางน้ำ
4. ที่ตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ตั้งอยู่ในคณะประมง ภายในมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน เขตจตุจักร กรุงเทพ มีพื้นที่ทั้งหมด 757.46 ตารางเมตร
5. สภาพอากาศ
ช่วงเดือนพฤศจิกายน – กุมภาพันธุ์ มีอากาศค่อนข้างเย็น
ช่วงเดือนมีนาคม - เมษายน เป็นช่วงที่มีอากาศร้อน
ช่วงเดือนพฤษภาคม – ตุลาคม เป็นช่วงที่ฝนตกชุก
6. ค่าเฉลี่ยอุณหภูมิตลอดปีอุณหภูมิเฉลี่ย 30 องศาเซลเซียส
7. ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยทั้งปี 1496.8 มิลลิเมตร
8. พิกัดทางภูมิศาสตร์ ละติจูด 130 51’ 18.16” เหนือ, ลองจิจูด 1000 34’ 03.62” ตะวันออก
ประกาศ พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยาประมง